ESAT NEDİM TENGİZMAN (1898-1980)
14 Ocak 2018 Pazar
2 - Esat Nedim Tengizman Kimdir?
Esat Nedim Tengizman (1898, İstanbul – 1980, İstanbul)
Öğretmen okulunu bitirdi.
Ulusal Kurtuluş Savaşı yıllarında basında fotoğraf kullanma
olanağının artışına paralel olarak, fotoğrafçılığın da önemi artar. Mustafa
Kemal cepheye giderken, "Bu ölüm kalım mücadelemizde bir harp
fotoğrafçısını yanımızda götürelim" diye emir verince iki yedeksubay Esat
Nedim (Tengizman) ve Etem (Tem) görevlendirilir.
"Garp Cephesi Askeri
Polis Teşkilatı Fotoğraf Zabitleri" olarak bu iki isim, günümüze Kurtuluş
Savaşı'nın ilk yıllarından eşsiz kareler bırakırlar.
1921’de “Başkumandanlık Fotoğraf Subayı” olarak görev aldı.
Tengizman, 1. Ve 2. İnönü, Sakarya Meydan ve Dumlupınar
Savaşlarını görüntülemiş, Mustafa Kemal’le karargah karargah dolaşmıştır.
Ankara’da bulunduğu sırada, Meclis Başkanı’nın çalışma
dairesi ve ikametgahı olan tren istasyonundaki binanın çatı katında
çalışmıştır.
Tengizman’ın terhis belgesinin arkasında kendi yazısıyla
şöyle bir not vardır: “Garp Cephesi Askeri Polis Teşkilatı Fotoğraf Zabiti iken
15.2.1337 (1921) tarihinde Başkumandanlık Fotoğraf Zabitliği vazifesiyle Gazi
Paşa Hazretleri Maliyeti Devletlerine aldılar. Terhis olduğum 14.9.1339 (1923)
tarihine kadar Atamla beraberdim.”
30 ağustos 1924 tarihinde, Atatürk’ün en çok sevdiği
söylenen fotoğrafını çekti.
Bu Atatürk portresi, 1970 yılında Hayat Mecmuası tarafından
ilk kez polietilen (naylon) üzerine tifdruk baskısı yapılarak dağıtılmıştır.
Tengizman, savaştan sonra maarifte çalıştığı yıllarda,
yakılan ve yeniden yapılan kentlerin belgelenmesi amacıyla Vatan adlı bir albüm
yapılması görevini üstlenmiştir. Bu çalışma 3 yıl sürmüştür.
Tengizman, öğretmenlik ve Arkeoloji Müzesi Fotoğraf Servisi
Şefliği görevlerinde bulundu.
Emekli olduktan sonra kısa bir süre Cumhuriyet Gazetesi’nde
foto muhabirliği yaptı.
Son olarak Hayat Mecmuası’nda 4 yıl çalışarak çoğu kendi
çektiği fotoğraflardan oluşan bir Atatürk Albümü yayınlamıştır.
Çektiği Atatürk fotoğrafları posta pulları üzerinde de
kullanılmıştır.
1979 yılında fotoğraf arşivinin önemli bir kısmı İstanbul
Üsküdar Çiçekçi semtinde oturduğu köşkün yanmasıyla yok olmuştur.
1980 yılında Tengizman’ın fotoğrafa adanmış yaşamı, İstanbul’da
bir trafik kazasıyla son bulmuştur.
7 - Yayınları
30 ağustos 1924 tarihinde, Atatürk’ün en çok sevdiği
söylenen fotoğrafını çekti.
1970 yılında da Hayat Mecmuası tarafından
ilk kez polietilen (naylon) üzerine tifdruk baskısı yapılarak dağıtılmıştır.
Tengizman, savaştan sonra maarifte çalıştığı yıllarda, yakılan ve yeniden yapılan kentlerin belgelenmesi amacıyla Vatan adlı bir albüm yapılması görevini üstlenmiştir. Bu çalışma 3 yıl sürmüştür.
Hayat Mecmuası’nda 4 yıl çalışarak çoğu kendi çektiği fotoğraflardan oluşan bir Atatürk Albümü yayınlamıştır.
Çektiği Atatürk fotoğrafları çeşitli posta pulları üzerinde kullanılmıştır.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)